Wpływ telewizji i gier komputerowych na rozwój dziecka
Zapraszamy do zapoznania się z artykułem autorstwa p. Edyty Krajewskiej
na temat jak ważne jest wpływ oglądania telewizji i bajek dla dzieci w wieku przedszkolnym.
„Wpływ oglądania bajek
Na funkcjonowanie dziecka
W wieku przedszkolnym”
Dzisiejsza rzeczywistość to rzeczywistość, w której każdy z nas coraz więcej czasu poświęca pracy. Pochłonięci obowiązkami i problemami zawodowymi przenosimy je na życie prywatne. Zapominamy o rodzinie i najbliższych.
Taki obraz współczesnego świata przyczynia się do tego, że telewizja zajmuje istotne miejsce w procesie wychowania dzieci. Stanowi ona dla nich nie tylko źródło informacji o otaczającym świecie. Jest także jedną z form spędzania wolnego czasu.
Korzystanie z niej, pozbawione kontroli z naszej strony stopniowo staje się źródłem wielu zagrożeń dla małego odbiorcy.
Jako rodzice powinniście pamiętać więc przede wszystkim o tym, że dzieci będące w wieku przedszkolnym są szczególnie podatne na wpływ środków masowego przekazu, gdyż na tym etapie trudno jest im odróżnić co jest rzeczywistością, a co fikcją. Te niekorzystne oddziaływania spowodowane oglądaniem bajek telewizyjnych mają wpływ zarówno na zdrowie psychiczne jak i fizyczne. Zmiany te można zaobserwować także w zachowaniu i funkcjonowaniu dziecka.
Atrakcyjna forma bajek poprzez obraz, dźwięk i ruch przyciąga uwagę przedszkolaków, angażuje w losy swoich bohaterów, a tym samym izoluje od prawdziwego świata. Długie oglądanie powoduje, że układ nerwowy naszego dziecka zmuszony jest do nieustającej pracy, co w efekcie końcowym powoduje zmęczenie i senność. W konsekwencji czas przedszkolaka spędzony przed ekranem może powodować:
zaburzenia komunikacji:
- dziecko skupia się na tym co ogląda, nie reaguje na pytania rodzeństwa, rodziców,
interesuje je tylko to co dzieje się na ekranie;
zniekształcenie wyobraźni i aktywności twórczej;
upośledzenie prawidłowej mowy u dzieci:
- często bohaterowie bajek czy filmów animowanych porozumiewają się swoistą
niby - mową, którą naśladują dzieci);
wytwarzanie zachowań agresywnych i fobii, związanych z treściami oglądanych
filmów:
częste oglądanie scen przemocy przyczynia się do powstawania agresywnych
zachowań u dziecka i stosowania ich w życiu codziennym np. podczas pobytu w
przedszkolu, zabawy z rówieśnikami. Można więc zauważyć pewną zależność,
a mianowicie im więcej scen opartych na przemocy ogląda dziecko, tym bardziej
uważa, że jest to prawidłowe zachowanie. Zwłaszcza wtedy jeżeli ogląda je sam bez
obecności osoby dorosłej
Jako nauczyciele często obserwujemy u przedszkolaków, zwłaszcza chłopców fascynację bajkami, w których bohaterowie posiadają jakąś „ moc” lub w których przedstawiona jest walka dobra ze złem, niestety za pomocą przemocy. Chłopcy pochłonięci losem bohaterów w zabawie nagminnie odzwierciedlają ich zachowania:
nie potrafią skupić się na zajęciach,
wypowiadając się posługują się zwrotami swoich bohaterów.
Dzieci oglądające nadmiernie bajki telewizyjne pozbawione są także aktywności fizycznej gdyż zwyczajnie jej unikają. Można by wymienić jeszcze wiele niekorzystnych aspektów jednak najważniejsze jest to żebyście Wy jako rodzice zrozumieli, że odpowiadacie za rozwój swojego dziecka i to kim w przyszłości będzie. Dlatego powinniście mieć kontrolę nad tym co ogląda po powrocie z przedszkola lub w weekendy. Oglądanie bajek – ( nie nadmierne) też może mieć dobre strony. Wystarczy, aby treści były dostosowane do wieku naszego dziecka i opierały się np. na przekazaniu wiedzy o otaczającym świecie, kształtowaniu prawidłowych postaw np. szacunku, tolerancji.
Co zrobić by oglądanie bajek telewizyjnych nie miało negatywnych korzyśći na funkcjowania dziecka ?
Psycholodzy i pedagodzy uważają, że powinniśmy:
unikać włączania bajek dzieciom do około drugiego roku życia;
W przypadku gdy rodzic chce włączyć dziecku bajkę, powinien w miarę możliwości obejrzeć ją razem z nim. Stanowi to doskonałą okazję stworzenia sytuacji do swobodnych wypowiedzi dzieci, a więc rozwoju mowy. W trakcie oglądania możemy spytać np. Gdzie mieszka ten pies?. Jak nazywa się jego dom?.
zadbać o to, aby dziecko oglądało programy/ bajki telewizyjne oparte o krzesło lub fotel z nogami symetrycznie skrzyżowanymi, gdyż długotrwałe utrzymywanie nieprawidłowej postawy przyczynia się do skrzywienia kręgosłupa;
przeciwdziałać wadom wzroku, zapewniając dziecku odpowiednią odległość od telewizora :3,5 m, przy małym ekranie 2,5 m;
zwrócić uwagę na porę oglądania, dzieci w wieku przedszkolnym nie powinny oglądać telewizji po dobranocce.
określić z dzieckiem ilość oglądanych bajek;
Ważne jest żeby dziecko wiedziało gdzie są granice.
zrobić „ detox” od bajek – np. niech bohater bajki pojedzie na urlop.
W tym czasie możesz sama wymyślić atrakcyjne zajęcie dla swojego dziecka np. lepienie z masy solnej, robienie doświadczeń.
Takie dni sprawią, że dziecko coraz chętniej będzie chciało z Tobą spędzać czas.
Pomimo wielu zastrzeżeń i obaw jakie można mieć w stosunku do telewizji należy stwierdzić, że jest ona ważnym narzędziem w życiu człowieka, a na dziecko może mieć korzystny wpływ tylko wtedy, gdy nie koliduje przy tym z innymi zajęciami, a mianowicie:
nie ogranicza czasu przeznaczonego na zabawy ruchowe lub zabawy na świeżym powietrzu;
nie powoduje znudzenia dziecka;
nie ogranicza kontaktów dziecka z otoczeniem: rodzicami, rówieśnikami.
Telewizja może więc dostarczać zarówno wiedzy jak i rozrywki. Warto zatem nauczyć dziecko ” posługiwania” się telewizorem, a oduczyć tego, by telewizor ”posługiwał” się nim.