Jak napisać bajkę terapeutyczną?
Budowa bajki terapeutycznej, schemat:
Przed zapoznaniem się ze schematem bajek terapeutycznych i przystąpieniem do samodzielnego pisania bajek warto przeczytać wpis na temat cech bajek terapeutycznych. Bajki terapeutyczne, aby były skuteczne, muszą być odpowiednio skonstruowane:
Przedstawiamy bohatera i jego problem, porażkę, niepowodzenie (metafora sytuacji, w której znajduje się dziecko). Problem musi się powtarzać, np. odrzucenie przez grupę rówieśniczą, przewlekła choroba. Należy szczegółowo opisać, jakie bohater odczuwa emocje w związku z tą sytuacją (np. smutek, załamanie, poczucie beznadziei, braku sensu dalszego życia, poczucie, że świat się zawalił, lęk, poczucie braku wyjścia) i jak się zachowuje (np. płacze, zamyka się w pokoju, nie chce rozmawiać). Ważne aby maluch zrozumiał jaka sytuacja wywołała w bohaterze takie a nie inne uczucia.
Spotkanie z ekspertem. Ekspert ma za zadanie wysłuchać bohatera, pozwala mu się wyżalić, pomaga mu nazwać emocje, znaleźć ich przyczyny, akceptuje jego emocje (uspakaja, że emocje, których dziecko doznaje są normalne), daje mu wsparcie emocjonalne (ekspert opowiada o podobnym zdarzeniu, które on albo znana mu osoba przeżyli), namawia go do zmiany sposobu myślenia, odczuwania, wzmacnia go przedstawiając korzyści zmian, wreszcie wskazuje możliwe rozwiązania. Jednak nie może rozwiązać problemu za bohatera! Bohater może rozmawiać z ekspertem, albo tylko go obserwować, ale spotkanie z ekspertem pokazuje dziecku dodatkowo, że dobrym sposobem radzenia sobie z problemami jest otwarta rozmowa.
Tu zawieramy tzw. „ukryte” komunikaty, przykładowo:
Inni też się boją, smucą, złoszczą itd.
Zawsze jest wyjście z sytuacji.
Mimo choroby można normalnie żyć, bawić się pracować.
Przedstawienie reakcji bohatera na spotkanie z ekspertem. Bohater początkowo waha się, wzbrania, ma mieszane uczucia, jednak ostatecznie przełamuje niechęć i podejmuje próbę zmiany postępowania. Pokazujemy, jaka zmiana nastąpiła u bohatera w zakresie myślenia, odczuwania i zachowania. Opisujemy to, co chcemy osiągnąć przez bajkę na poziomie zachowania dziecka (np. przyjmuje pomoc, dostrzega sens działania) i jakie nowe emocje wywołać (czuje się ważne, potrzebne, silne i dzielne).
Pozytywne zakończenie. Pokazujemy efekty zmian, pozytywne emocje, które pojawiają się w związku rozwiązaniem problemu
Po opowiedzeniu lub przeczytaniu bajki nie interpretuj jej, pozwól dziecku na zrozumienie jej na swój sposób. Możesz zaproponować inne aktywności związane z bajką: tematyczną pracę plastyczną, zabawę, wymyślanie dalszego ciągu bajki itp. .
Spróbujcie napisać taką bajkę sami, nie jest to proste biorąc pod uwagę delikatność i wrażliwość dzieci, ale dużo radości przynoszą zauważane, pozytywne rezultaty. Zachęcam do pisania!